İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans ve Lisans Bölümü 1. sınıf öğrencilerinin İSg algısının karşılaştırılması

NurullahYÜCEL, Rüştü UÇAN, Nuri BİNGÖL, Sümeyye GÖÇMEN, İsmail Macit ZEKİ


Giriş:
Ülkemizde İş Sağlığı ve Güvenliği farkındalığı ve algısı; İSG profesyonellerinin görevlendirilmesiyle birlikte verilen eğitimler, yaşanan iş kazalarının medya organlarında yer alması ve uzun süre gündemde kalması neticesinde, toplumda her geçen gün daha da artmaktadır. Ülkelerin gelişmişlik ölçütlerinden birine, yaşanan iş kazası sayılarına bağlı gün ve mesai kayıplarının az olması örnek olarak gösterilebilir. Ülkeler arasındaki milli gelir oranları da karşılaştırılarak, ülkelerdeki çalışan sayıları ve iş kazası sayılarının oranları bu bağlamda incelenebilir. Bireyler iş ve meslek seçimi yaparken ilgileri ve istekleri ve çevresel etkenler
gibi pek çok farklı nedenlerden ötürü farklı meslek gruplarına yönelmektedirler. Ayrıca bireyin mesleki tercih kararsızlığı, doğru yönlendirilememe ve çevresel baskılar vb. gibi nedenler yanlış meslek tercihlerine neden olabilmektedir. Sadece mevcut dönem için revaçta olan bir mesleği okuyan bireyler hem iş tatmini sağlayamamakta hem de mesleki anlamda verimli onlamayabilmektedir. Bu açıdan İSG profesyoneli olabilmek için iyi bir eğitimci, iyi bir iletişimci olmak gerekmekte olup, özgüveni olmayan ve sosyal yönü zayıf olan kişilerin bu konuda çalışması verimliliği düşürebilmekte ve belki de iş kazalarının önlenmesini zorlaştırabilmektedir.
Bu bağlamda öğrencilerin İSG algısı ve meslekten beklentilerinin ölçülmesi, kendilerine sorumluklarının hatırlatılması ve doğru yönlendirmenin yapılması üniversitelerin görünmeyen görevlerinden biri de olabilir. Bu çalışmada özellikle 2 ve 4 yıllık İSG bölümlerinin okunma nedenleri ve bu nedenler üzerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesi mesleki tercih konusunda daha detaylı çalışmalar yapılmasına bir yol haritası oluşturularak öğrencilerdeki İSG algı ve farkındalığı araştırılacaktır.

Amaç:
Bu araştırma, İSG bölümü okuyan Önlisans ve Lisans öğrencilerinin çevrelerinde gördükleri İSG tehlike/risklerine olan duyarlıklıları, okuduğu bölümden beklentileri, İSG alanında gerçekleşen kongre, konferans gibi etkinliklere katılımları, algı ve farkındalıklarının ölçülmesi ve mevcut durumun incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.

Kapsam:
Yapılan bu araştırma Üsküdar Üniversitesi İSG bölümünde okuyan önlisans ve lisans öğrencilerini kapsamaktadır. Araştırmaya dayalı anket 1 gün, akademisyenlerin öğrenciler hakkında kanaat oluşturma süresi 3 ay sürmüştür. Araştırma yapılırken Önlisans/Lisans öğrencilerinin İSG bölümünü seçerken ki beklentileri göz önünde bulundurulmuştur.

Sınırlıklar:
Araştırma Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümlerindeki 57 önlisans, 19 lisans
öğrencisiyle yapılmıştır.

Yöntem:
Araştırmada, 35 sorudan oluşan ve yöneltilen sorulara 5 şekilde farklı cevap verilebilecek ve katılımcıların İSG algısının anlaşılmasına yönelik bir anket kullanılmıştır. Anket sorularından 10 tanesi belirlenerek katılımcıların bu 10 soruya verdiği cevaplar analiz edilmiştir. Katılımcıların tamamı bölümde okuyan öğrencilerdendir. 76 öğrenci katılım gerçekleştirmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS istatistik programı ile analiz edilmiş, güvenirlilik geçerlilik sağlanmıştır. Bu araştırma için Üsküdar Üniversitesinin ilgili bölümün bağlı bulunduğu dekanlıktan izin alınmıştır. 2 ve 4 yıllık bölümler arası müfredat farklılıkları göz önünde bulundurulmuştur. Ayrıca önlisans ve lisans derslerine giren akademisyenler ile öğrenciler hakkında görüşülerek anket sonuçlarının karşılaştırması yapılmıştır.

Bulgular:
Katılımcıların hepsi 1. Sınıf öğrencisidir ve yaş aralıkları aynıdır. Elde edilen veriler neticesinde katılımcıların algı farklılıkları ve benzerlikleri ile İSG bölümlerini tercih etme nedenleri belirlenmiştir. İSG etkinliklerini takip edip etmedikleri, İSG stajından beklentileri ortaya konulmuştur.

Sonuç:
Çalışma sonunda, katılımcılara ait bazı değişkenlerin (gelir beklentisi, çevresel etkiler) farklı boyutlarda tercih nedenleri üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca katılımcıların, kendilerinin bir eğitimci olup olamayacakları, mezun olduktan sonra farklı bölümlere geçiş yapıp yapmayacakları, İSG alanında her tür tehlikeli sınıfta çalışıp çalışmayacakları, başka öğrencilere bu bölümü önerip önermemeleri konusunda düşündüklerine ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler: İSG, İSG Algısı, İSG Farkındalığı